Vanaf dinsdag 2 januari wordt een nieuwe reeks archiefstukken openbaar. Het betreft stukken waarop op grond van de Archiefwet tot nu toe een beperking van openbaarheid rust. Dat betekent dat archief over het oorlogsjaar 1942 voor iedereen ter inzage komt.

In het voorjaar van dat jaar gaan de scholen in Drenthe dicht in verband met gebrek aan brandstof. De inspecteur Lager Onderwijs stuurt daarop de Drentse burgemeesters een brief op hoge poten: ‘Een en ander vindt waarschijnlijk zijn oorzaak in de bemoeienis van den Heer Commissaris der Provincie Drenthe, die, zoals mij door het Departement van Opvoeding, Wetenschap en Cultuurbescherming geen enkele bevoegdheid bezit zich met schoolaangelegenheden  in te laten.’

Zo valt in de kabinetstukken van dezelfde Commissaris der Koningin te lezen hoe de Duitse autoriteiten de gemeentepolitie omvormen tot een nationale politie. De vacature-eisen zijn duidelijk. Sollicitanten dienen in het bezit te zijn van de Nederlandse nationaliteit: ‘Joden en kleurlingen evenals beider bastaarden zijn uitgesloten. Het Ariërschap, ook van de echtgenoote, moet tot en met de grootouders worden aangetoond…’ Daarnaast een ‘volkomen bereidheid tot samenwerking aan den opbouw van den Nederlandschen Staat, ook onder de huidige omstandigheden evenals een loyale houding tegenover de bezettende macht.’ En niet te vergeten: ‘Voldoende schoolkennis, in het bijzonder voldoende kennis der Nederlandsche taal, zoowel in woord als geschrift.’

Een elektromonteur uit Hoogeveen ziet zijn kans schoon. Hij vraagt in een kort en bondig briefje ‘op welke mannier hij bij het politiecorps in dienst kan treden, daar ik mij veel voor het politiewezen intresseer.’ Hij zal niet door de selectie gekomen zijn.

De archiefstukken zijn aan te vragen in het Drents Archief. Op de website www.drentsarchief.nl is de volledige lijst te zien van archiefstukken die in 2018 openbaar zijn geworden.