STAPHORST – Bevrijdingsdag, de dag waarop we de vrijheid vieren. De dag begon bewolkt maar eenmaal aangekomen op het zandpad, deel van het Westerborkpad, is de lucht blauw en schijnt de zon op ons gezicht. Opgesplitst in tweetallen en een drietal langzaam lopend langs het pad, met een schoffel of hark in de ene hand en een emmer met bloemenzaadjes in de ander, worden de zaadjes zorgvuldig verdeeld over de berm. Langs dit pad zaait vandaag een groep vrijwilligers bloemen als levend monument en ter viering dat we al 80 jaar in vrijheid leven. “Het staat symbool voor hoop, dat vind ik heel mooi”, zegt Clarien van Prachtlint Staphorst, initiatiefnemer van het bloemenlint. 

Geschreven door Geke Leenstra- 12 mei 2025

De bloem die we vandaag zaaien, de paarse lupine, verwijst naar de natuur rondom kamp Westerbork. Het doorgangskamp waarvandaan tienduizenden Joden, en andere groepen die door de nazi’s als “ongewenst” werden beschouwd, tijdens de Tweede Wereldoorlog werden gedeporteerd. Het idee voor het bloemenlint ontstond tijdens een overleg over 4 en 5 mei. “Een vrouw begon over paarse lupine. Ik ben gaan uitzoeken wat die bloem betekende en toen viel alles op z’n plek”, vertelt Clarien.

In het dagboek van Joodse journalist Philip Mechanicus, geschreven vanuit kamp Westerbork, beschrijft hij hoe zelfs tussen de prikkeldraad de natuur zich niet liet tegenhouden: “Vlak achter het prikkeldraad van het kamp bloeien statig de paarse lupinen. Een verkwikking voor het oog van de duizenden gedeukte mannen, vrouwen en kinderen, die in het avonduur uit de dorre straatjes tussen de doodse barakken, of uit de stomme vensters van de vieze washokken de natuur kunnen begluren.” Zo werd de lupine niet alleen een bloem, maar ook een herinnering en een sprankje kleur op een plek waar bijna alles grauw was.

Afgelopen vrijdag heeft Clarien samen met een hovenier alvast stukken grond gefreesd. Vandaag kan er meteen begonnen worden met zaaien. De zaadjes zijn geschonken door een leverancier die geraakt was door het doel van het project.  De sfeer is luchtig, er wordt gelachen en gepraat. “Ik vind het leuk om samen met anderen iets te doen,” zegt Hilly, een van de deelnemers. De groep bestaat uit enthousiaste vrijwilligers, stuk voor stuk mensen met liefde voor natuur.

Na afloop zit de groep samen langs het zandpad. Uit Clarien’s thermoskan wordt koffie geschonken en er wordt appeltaart aangesneden. De gesprekken zwerven even richting de politiek en de staat van de wereld. “Het is af en toe zo’n rare wereld,” merkt een van de vrijwilligers op. We beseffen ons maar al te goed dat vrijheid niet vanzelfsprekend is.

Of de bloemen straks daadwerkelijk opkomen, is nog onzeker. Het blijft natuur. Maar het zaaien zelf en het gebaar is misschien wel het belangrijkste.